سازه اسکلت بتنی که مرسوم ترین نوع سازه در کشور می باشد دارای چهار چوب بتنی است. در سازه های اسکلت بتنی اصلی ترین مصالح ساختمانی بتن می باشد اما با توجه به پایین بودن مقاوت بتن در کشش، عموما از انواع میلگرد جهت واگذاری نیروی کششی در بخش های مختلف سازه استفاده می گردد. لازم به ذکر است که به طور معمول به منظور افزایش اصطکاک بین بتن و میلگرد از میلگرد آجدار در ایجاد بتن مسلح استفاده می شود. ایجاد سازه اسکلت بتنی به صورت مرحله ای می باشد و در هر مرحله با قرار دادن میلگرد انتظار سازه برای ایجاد قالب بندی و آرماتور بندی و سپس بتن ریزی در مرحله بعدی آماده می شود. همین مسئله یکی از دلایل اصلی در طولانی بودن مدت زمان ساخت سازه اسکلت بتنی نسبت به سازه اسکلت فلزی می باشد.
مزایا سازه اسکلت بتنی
1- مقرون به صرفه بودن
همواره اهرم مالی در پروژه های عمرانی جز اصلی ترین اهرم ها می باشد. در حال حاضر ایجاد سازه های بتنی نسبت به سازه های فلزی می تواند موجب کاهش هزینه اجرا پروژه تا 50% درصد گردد. اصلی ترین دلیل این اختلاف هزینه مربوط به بومی بودن مصالح سازه بتنی در کشور است. از طرفی دیگر اجرای اسکلت بتنی نسبت به اسکلت فلزی نیاز کمتری به نیروی متخصص دارد و همین مسئله نیز می تواند در کاهش هزینه تاثیر به سزایی داشته باشد. همچنین با توجه به ایجاد اسکلت بتنی در مدت زمان طولانی و اجرا آن به صورت مرحله ای امکان تخصیص اعتبار مالی به صورت تدریجی در این نوع سازه فراهم است.
2- انعطاف پذیری بتن در ایجاد اشکال مختلف
بالا بودن قدرت مانور به منظور ایجاد اشکال مختلف در سازه های اسکلت بتنی از جمله دیگر ویژگی های مثبت این نوع سازه می باشد. در این نوع سازه ها تنها با قالب بندی مناسب می توان به ایجاد اشکال مختلف پرداخت که این مسئله به ویژه در بخش معماری انواع سازه اهمیت می یابد.
3 مقاومت بالای سازه بتنی در مقابل اتش سوزی
مقاومت بالای بتن در برابر آتش امکان انجام عملیات اطفا حریق و جلوگیری از خسارات بالای جانی ومالی را فراهم می آورد. متاسفانه به طور معمول در کشور اهمیت ایمنی ساختمان ها پس از وقوع حوادث بیشتر مشخص می گردد. در خصوص لزوم ایمنی سازه ها در برابر حریق می توان به سازه ساختمان پلاسکو اشاره نمود که به دلیل وجود اسکلت فلزی در این سازه مدت زمان لازم برای اطفا حریق به شدت کاهش یافت و با توجه به عدم ایمنی سازه موجب ایجاد خسارت سنگین مالی و جانی در کشور شد.
4- مقاومت بالای بتن در برابر رطوبت
بتن از جمله مصالح مقاوم به رطوبت و عناصری همچون کلر و سولفات می باشد. اهمیت مقاومت بالای سازه بتنی در برابر رطوبت به ویژه در مناطقی که رطوبت بالایی دارند و یا سازه های دریایی بیش از بیش مشخص می شود.
بررسی معایب سازه اسکلت بتنی و راهکارهای موجود
با توجه به این که سازه بتنی مرسوم ترین نوع سازه در کشور می باشد شناخت نقاط ضعف این نوع سازه تاثیر به سزایی در جهت ایجاد راه حل و بهبود عملکرد آن خواهد داشت. در ادامه به اصلی ترین نقاط ضعف سازه اسکلت بتنی پرداخته شده است.
1- همانگونه که پیش از این مطرح گردید بتن مقاومت پایینی در برابر کشش دارد لذا استفاده از بتن مسلح در سازه بتنی اجتناب ناپذیر است اما با این حال این نوع سازه در مقابل سازه فلزی از مقاومت پایین تری برخوردار است.
2- مسئله قابل توجه دیگر در سازه اسکلت بتنی وزن سازه می باشد. توجه به این مسئله به ویژه در مناطق لرزه خیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است چرا که بالا بودن وزن ساختمان با شدت تخریب ساختمان ارتباط مستقیم دارد. در جهت کاهش وزن سازه اسکلت بتنی استفاده از مصالح نوین همچون میکروسلیس ها می توان تاثیر مثبتی داشته باشد.
3- انتقال بالای دما از جمله دیگر مسائلی است که باید در سازه های اسکلت بتنی به آن توجه نمود. در این خصوص استفاده از مصالح عایق در کف و دیواره می تواند تاثیر مثبتی در کاهش ضعف سازه بتنی در این بخش داشته باشد.
4- محدودیت در زمان بتن ریزی از جمله دیگر مسائلی است که باید به آن توجه گردد. استفاده از بتن حداکثر در فاصله دو ساعت، از کاهش مقاومت بتن جلوگیری می کند.
5- اجرا سازه اسکلت بتنی به شرایط جوی وابستگی بسیار زیادی دارد لذا با توجه به طولانی بودن زمان اجرا سازه بتنی لازم است تمهیدات لازم پیش از آغاز پروژه پیش بینی گردد تا از ایجاد هرگونه وقفه در انجام پروژه و یا تاثیر نامطلوب بر مقاومت بتن جلوگیری به عمل آید.